มะเร็งต่อมลูกหมากพบมากในคนสูงวัยและยังคงมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี โดยผู้ชาย 1 ใน 8 คนมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากและอายุเฉลี่ยที่ตรวจวินิจฉัยพบโรคนี้ครั้งแรกอยู่ที่ 66 ปี คุณผู้ชายจึงไม่ควรละเลยและหมั่นสังเกตอาการของมะเร็งต่อมลูกหมากเพื่อจะได้รู้เร็ว รักษาเร็ว ลดความรุนแรงของโรค
อาการมะเร็งต่อมลูกหมากเป็นอย่างไร
ผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากระยะต้นส่วนใหญ่มักไม่มีอาการและตรวจวินิจฉัยจนพบโรคได้จากการตรวจสุขภาพ แต่ในผู้ป่วยบางรายมีการแสดงอาการของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ได้แก่
- ปัสสาวะมีเลือดปน
- ปัสสาวะติดขัดหรือปัสสาวะไม่สุด
- ปัสสาวะบ่อย
- มีอาการเจ็บเวลาปัสสาวะ
- การหย่อนสมรถภาพทางเพศ
หากมะเร็งต่อมลูกหมากลุกลามจะมีอาการอย่างไร
ผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากหากมีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะต่าง ๆ จะแสดงอาการดังนี้
- เบื่ออาหาร
- น้ำหนักตัวลดลง
- มีอาการตามอวัยวะที่โรคแพร่กระจายไป เช่น โรคแพร่กระจายไปที่กระดูกจะมีอาการปวดตามกระดูก กระดูกทรุดหรือหัก ถ้ามะเร็งแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณต้นขาอาจมาพบแพทย์ด้วยอาการเท้าบวม เป็นต้น
รักษามะเร็งต่อมลูกหมากได้อย่างไร
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากมีหลายรูปแบบประกอบไปด้วย
- การเฝ้าติดตามอย่างใกล้ชิด (Active Surveillance)
- การผ่าตัด (Surgery) แบ่งออกเป็น 3 วิธี ได้แก่ การผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง การผ่าตัดโดยใช้วิธีการส่องกล้อง และการผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด
- การฉายรังสี (Radiotherapy) เป็นการรักษาโดยใช้รังสีพลังงานสูงเพื่อทำลายหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งโดยตรง สามารถทำได้ 2 วิธี คือ ฉายรังสีจากภายนอกร่างกาย (External Beam Radiation Therapy) โดยปัจจุบันใช้การฉายรังสีแบบปรับความเข้ม สามารถฉายรังสีไปบริเวณต่อมลูกหมากได้ตรงตำแหน่ง โดยที่อวัยวะข้างเคียงได้รับรังสีในปริมาณน้อย ทำให้สามารถควบคุมมะเร็งได้ดีขึ้น มีผลข้างเคียงน้อยลง อีกวิธีคือการฝังแร่เข้าไปที่ต่อมลูกหมากโดยตรง (Brachytherapy)
- การรักษาด้วยฮอร์โมน (Hormonal Therapy) มีหลายวิธี ได้แก่ การรับประทานยา หรือฉีดยาต้านฮอร์โมนเพศชาย หรือการผ่าตัดอัณฑะออกทั้ง 2 ข้าง (Bilateral Orchidectomy)
- ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) มักใช้ในระยะที่มีการแพร่กระจายของโรคไปอวัยวะต่าง ๆ และโรคมีการดื้อต่อการรักษาด้วยฮอร์โมน
มะเร็งต่อมลูกหมากรักษาตามความรุนแรงได้อย่างไร
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากตามความรุนแรงของโรคแบ่งออกเป็น
- ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มความรุนแรงต่ำ สามารถเฝ้าติดตามอย่างใกล้ชิด หรือสามารถรักษาด้วยการผ่าตัดหรือการฉายรังสีเพียงอย่างเดียวได้
- ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มความรุนแรงปานกลาง จะไม่สามารถเฝ้าติดตามอย่างใกล้ชิดได้แล้ว การรักษาที่เหมาะสมจะเป็นการผ่าตัดหรือการฉายรังสี และจะมีการพิจารณาให้ฮอร์โมนร่วมด้วย
- ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มความรุนแรงสูง การรักษาประกอบด้วยการฉายแสงหรือผ่าตัด ผู้ป่วยทุกรายควรได้รับฮอร์โมนร่วมด้วย โดยผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงสูงมาก อาจจะพิจารณาให้ฮอร์โมน 2 ตัวร่วมกัน
- ผู้ป่วยที่มีการกระจายของโรคไปที่อวัยวะอื่น ๆ การรักษาจะเป็นการรักษาด้วยยาเป็นหลัก
การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรคประโยชน์ผลข้างเคียงจากการรักษารวมทั้งสุขภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วยรวมถึงคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังการรักษา ดังนั้นการรักษามะเร็งต่อมลูกหมากจึงควรอยู่ภายใต้ดุลยพินิจของแพทย์ผู้ชำนาญการเฉพาะทางเป็นสำคัญเพื่อคืนคุณภาพชีวิตที่ดีให้ผู้ป่วยอีกครั้ง