การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก “Hysteroscopy” เทคโนโลยีใหม่ ไร้แผล
วินิจฉัยและรักษาความผิดปกติในโพรงมดลูกได้อย่างตรงจุด ปลอดภัย แม่นยำ
คลินิกผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวชโรงพยาบาลกรุงเทพขอนแก่น
1 ใน 3 ของผู้ป่วยที่มารับตรวจและรักษาที่ห้องตรวจผู้ป่วยนอก มักมีเลือดออกผิดปกติ โดยช่วงอายุที่พบบ่อยคือ ช่วงก่อนวัยหมดระดู โดยส่วนใหญ่ มีสาเหตุมาจากโรคหรือภาวะดังต่อไปนี้ เช่น เนื้องอกมดลูก ติ่งเนื้อโพรงมดลูก ภาวะไข่ไม่ตก เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัว การตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ หรือโรคทางอายุรกรรมที่ทำให้การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ ฮอร์โมนจากรังไข่ที่มีการเปลี่ยนแปลงส่งผลให้มีการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุมดลูกทำให้เลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดได้ การได้รับฮอร์โมนเช่น ยาคุมกำเนิด การอักเสบของเยื่อบุโพรงมดลูก เป็นต้น กรณีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดใน ช่วงหลังหมดระดู ภาวะที่ต้องเฝ้าระวังนอกจากที่กล่าวไปข้างต้นคือ มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก และ เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติ เป็นต้น ซึ่งต้องได้รับการเอาชิ้นเนื้อไปตรวจวินิจฉัย โดยการตรวจเพื่อวินิจฉัยโรคในโพรงมดลูกมีหลายวิธี เช่น การตรวจอัลตราซาวด์ทางหน้าท้องหรือทางช่องคลอดเพื่อดูความผิดปกติ อัลตราซาวด์ร่วมกับการฉีดน้ำเกลือในโพรงมดลูก (Saline Infusion Sonohysterography) การขูดมดลูกเพื่อนำชิ้นเนื้อไปตรวจ และ การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Hysteroscopy) พบว่าการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก สามารถบอกพยาธิสภาพของโพรงมดลูกได้อย่างตรงจุดและแม่นยำมากกว่าวิธีอื่น
แผนกสุขภาพสตรี รพ.กรุงเทพขอนแก่น ได้นำเอาเทคโนโลยี การส่องกล้องโพรงมดลูก “Hysteroscopy” เพื่อนำมาใช้เป็นการตรวจวินิจฉัยและรักษาอาการผิดปกติในโพรงมดลูก เนื่องจากการใช้กล้องดังกล่าว สามารถ มองเห็นพยาธิสภาพภายในโพรงมดลูกผ่านกล้องได้โดยตรง ช่วยให้การตรวจวินิจฉัยโรคได้ ตรงจุด รวดเร็ว ปลอดภัย แม่นยำ นอกจากนี้ยังสามารถทำการตัดชิ้นเนื้อเพื่อวินิจฉัยในกรณีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดเกือบทุกกรณีที่มีข้อบ่งชี้ หรือ เพื่อทำการรักษา เช่น ภาวะติ่งเนื้อโพรงมดลูก หรือ เนื้องอกออกโพรงมดลูก เพื่อรักษาไปในคราวเดียวกัน และ สามารถส่งตรวจทางพยาธิวิทยาได้ ถูกต้องตรงกับตำแหน่งที่มีพยาธิสภาพ
สตรีที่ควรได้รับการส่องกล้องตรวจเพื่อวินิจฉัยหรือผ่าตัดในโพรงมดลูก
-
สงสัยว่ามีเนื้องอกหรือมีติ่งเนื้อภายในโพรงมดลูกหลังจากทำการอัลตราซาวด์ (Endometrial polyp , Submucous Myoma)
-
สตรีวัยเจริญพันธ์ที่มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด เช่นประจำเดือนออกผิดปกติ ไม่ตรงรอบ ประจำเดือนออกมาก ออกนาน ออกเป็นลิ่มเลือด รักษาด้วยยาไม่ได้ผล (Abnormal uterine bleeding)
-
สตรีวัยหมดประจำเดือนที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูก เพื่อแยกโรคมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกหรือโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติ (Postmenopausal bleeding)
-
สตรีที่มีภาวะมีบุตรยากสงสัยว่าจะมีความผิดปกติในโพรงมดลูก (Infertility, intrauterine cause : Septate uterus)
-
สตรีที่มีประวัติเคยขูดมดลูกแล้วสงสัยว่าจะเกิดพังผืดในโพรงมดลูกโดยจะมาด้วยอาการไม่มีประจำเดือนหลังขูดมดลูก (Asherman syndrome)
-
สตรีที่มีภาวะแท้งบุตรตั้งแต่ 2 ครั้งขึ้นไป (Recurrent pregnancy loss)
-
สตรีที่ใส่ห่วงอนามัยและไม่สามารถนำสายห่วงออกได้ (Loss of Intrauterine Device)
-
สตรีมีบุตรยากที่ไม่สามารถตั้งครรภ์หลังจากทำเด็กหลอดแก้วและย้ายตัวอ่อนที่มีคุณภาพดีแล้ว 2 ครั้งขึ้นไป (Failed IVF, Failed Implantation)
-
มีภาวะแท้งค้างอายุครรภ์ไม่เกิน 12-14 สัปดาห์ ส่องกล้องเพื่อนำเนื้อรกออก แทนการขูดมดลูกซึ่งการขูดมดลูกอาจจะทำมีความเสี่ยงให้เกิดพังผืดในโพรงมดลูกได้ (Incomplete Abortion)
ภาวะที่ไม่ควรส่องตรวจโพรงมดลูก ได้แก่
- ภาวะตั้งครรภ์
- ภาวะติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน
ขั้นตอนการตรวจวินิจฉัยส่องกล้องโพรงมดลูก
ขั้นตอนการดูแลรักษา หลังจากทีมสูตินรีแพทย์ได้เตรียมผู้ป่วยเรียบร้อยและนัดมาทำการผ่าตัดแล้ว ทีมวิสัญญีแพทย์ จะให้ยาดมสลบเพื่อให้ผู้ป่วยหลับ จากนั้น ทีมแพทย์ผู้ผ่าตัดและทีมพยาบาลห้องผ่าตัด จะทำการจัดท่าและทำความสะอาดบริเวณที่จะทำการส่องกล้องโพรงมดลูกด้วยเทคนิคปลอดเชื้อ โดยแพทย์จะทำการใส่เครื่องมือและกล้องขนาดเล็ก 3-7 มิลลิเมตร ผ่านปากมดลูกเข้าไปยังโพรงมดลูก เพื่อทำการส่องวินิจฉัยหรือทำการรักษาโดยการตัดชิ้นเนื้อ หรือตัดติ่งเนื้อ หรือนำเนื้องอกโพรงมดลูกออกซึ่ง ภาพในโพรงมดลูกจะปรากฏบนจอทีวี เนื่องจากเป็นภาพขยาย และ ระบบกล้องที่ใชในการผ่าตัดที่โรงพยาบาลกรุงเทพขอนแก่นเป็นระบบ 4k จึงทำให้เห็นพยาธิสภาพได้อย่างชัดเจน โดยระยะเวลาในการทำการผ่าตัดจะใช้เวลาแตกต่างกันออกไป โดยการส่องเพื่อวินิจฉัยจะใช้เวลา 10-15 นาที ส่วนการผ่าตัดติ่งเนื้อโพรงมดลูกและเนื้องอกโพรงมดลูกใช้เวลา ตั้งแต่ 20 นาที - 60 นาทีขึ้น อยู่กับจำนวนของติ่งเนื้อ ขนาดเนื้องอก ตำแหน่งของเนื้องอก พังผืดเดิมก่อนผ่าตัด เป็นต้น หลังจากเสร็จหัตถการ ทีมวิสัญญีแพทย์ จะทำการปลุกตื่น สังเกตอาการที่ห้องพักฟื้น 1-2 ชม จนผู้ป่วยฟื้นดี ไม่มีภาวะแทรกซ้อน กรณีส่องวินิจฉัยหรือตัดเยื่อบุตรวจ จะให้กลับบ้านได้เลย และนัดมาฟังผลชิ้นเนื้อและติดตามอาการภายใน 1 สัปดาห์ ส่วนกรณีที่มีการตัดติ่งเนื้อหรือเนื้องอกโพรงมดลูกอาจจะให้นอน รพ. เพื่อสังเกตอาการเลือดออก 1 วัน ทั้งนีขึ้นกับการพิจารณาของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
ทุกหัตถการและการผ่าตัดผู้ป่วยจะได้รับข้อมูลเรื่องโรค แนวทางการรักษา รวมไปถึง การผ่าตัด ความความเสี่ยง
การปฏิบัติตัวก่อนและหลังผ่าตัด โดยทีมแพทย์ผู้ให้การรักษาและทีมพยาบาลที่แผนกสุขภาพสตรี ห้องผ่าตัด
แผนกผู้ป่วยใน รพ.กรุงเทพขอนแก่น
แผนกสุขภาพสตรี รพ.กรุงเทพขอนแก่น คำนึงถึงความปลอดภัยและประสิทธิภาพของการรักษา ได้นำเอาเครื่องส่องกล้องโพรงมดลูกจากประเทศสหรัฐอเมริกา ที่มีความความสามารถพิเศษคือใช้มอเตอร์ผ่านเครื่องมือและกล้องขนาดเล็ก 3-7 มิลลิเมตร เพื่อส่องตรวจวินิจฉัย ตัดชิ้นเนื้อ และรักษาติ่งเนื้อและเนื้องอกโพรงมดลูก แทนการใช้ห่วงไฟฟ้า ทำให้ลดระยะเวลาในการผ่าตัด ลดความเสี่ยงจากการใช้ยาดมสลบ เสียเลือดน้อย กลับบ้านได้ไว
แผนกสุขภาพสตรี รพ.กรุงเทพขอนแก่น เปิดให้บริการ คลินิกผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช และให้บริการผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ในการส่องตรวจและรักษาในโพรงมดลูก โดยให้บริการ 2 แบบ คือ แบบกลับบ้านได้เลยหลังทำหัตถการ หรือ นอนพักในโรงพยาบาลแบบ 1 คืน ในกรณีที่ทำการผ่าตัดติ่งเนื้อหรือเนื้องอกโพรงมดลูก ทั้งนี้การดูแลรักษาผู้ป่วยแต่ละท่านจะขึ้นกับอาการและข้อบ่งชี้ตามหลักทางการแพทย์ โดยจะต้องได้รับการตรวจและพิจารณาอย่างละเอียดจากทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ แผนกสุขภาพสตรี รพ.กรุงเทพขอนแก่นอีกครั้ง
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม และนัดหมายได้ที่
คลินิกผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช แผนกสุขภาพสตรี
โรงพยาบาลกรุงเทพขอนแก่น
โทร. 043-042787
Line : @bangkokkhonkaen
นพ.สิทธิพงศ์ ถวิลการ
ชำนาญพิเศษ: สูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา (Obstetrics and Gynecology)
เฉพาะทาง: การผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช (Gynecologic Endoscopy)