วัคซีนป้องกันงูสวัดคืออะไร
วัคซีนป้องกันโรคงูสวัดชนิดไม่ใช่เชื้อเป็น Recombinant Subunit Zoster Vaccine (RZV) ใช้โปรตีนเฉพาะของไวรัสที่มีชื่อว่าไกลโคโปรตีนอี เหมาะกับผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่องหรืออ่อนแอเพราะไม่มีไวรัสที่มีชีวิต โดยมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคงูสวัดถึง 97.2% ในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป และ 91.3% ในผู้ที่มีอายุ 70 ปีขึ้นไป รวมทั้งสามารถป้องกันอาการปวดเส้นประสาท (PHN) 91.2% และ 88.2% ในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไปและอายุ 70 ปีขึ้นไปตามลำดับ
วัคซีนป้องกันงูสวัดต้องฉีดกี่เข็ม
วัคซีนป้องกันงูสวัด Recombinant Subunit Zoster Vaccine (RZV) ต้องฉีดทั้งหมด 2 เข็มที่กล้ามเนื้อต้นแขน
- ผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไปควรฉีดห่างกันเข็มละ 2-6 เดือน
- ผู้ที่มีอายุมากกว่า 18 ปีที่ระบบภูมิคุ้มกันมีปัญหา ใช้ยาสเตียรอยด์ หรือผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยเคมีบำบัด ควรฉีดห่างกัน 1-2 เดือน
ผู้ที่ควรได้รับวัคซีนป้องกันงูสวัด
- ผู้ใหญ่ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป
- ผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไปและมีความเสี่ยงภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือมีภูมิต่ำ
ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนป้องกันโรคงูสวัด
- คัน ปวด บวม แดงบริเวณที่ฉีด
- ปวดหัว เจ็บกล้ามเนื้อ หนาวสั่น มีไข้
- ปวดท้อง คลื่นไส้
- หากมีลมพิษ บวมที่ใบหน้าและลำคอ หัวใจเต้นเร็ว เวียนศีรษะ อ่อนแรง หายใจลำบาก ควรรีบพบแพทย์ทันที
ข้อดีของวัคซีนป้องกันโรคงูสวัดคืออะไร
- ลดความเสี่ยง ลดความรุนแรง ลดอาการปวดหลังติดเชื้อ
- ไม่จำเป็นต้องเจาะเลือดตรวจภูมิคุ้มกันโรคก่อนรับวัคซีน
- สามารถฉีดร่วมกับวัคซีนอื่น ๆ ได้ เช่น วัคซีนปอดอักเสบ วัคซีนไข้หวัดใหญ่
* ปัจจุบันวัคซีนป้องกันโรคงูสวัด ติดตามนานที่ 10 ปีพบว่า ประสิทธิภาพยังสูงถึง 89% และคาดว่าสามารถป้องกันได้นานถึง 20 ปี โดยยังไม่มีคำแนะนำเรื่องการฉีดเข็มกระตุ้น
ข้อจำกัดในการฉีดวัคซีนป้องกันโรคงูสวัด
- ห้ามใช้ในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี
- ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร
- ห้ามใช้ป้องกันโรคอีสุกอีใส
หากเคยเป็นโรคงูสวัดควรเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคงูสวัดเมื่อไร
ผู้ที่เคยเป็นโรคงูสวัดสามารถกลับมาเป็นซ้ำได้ จึงควรฉีดวัคซีนป้องกันหลังหายจากโรคอย่างน้อย 6 เดือน
โรคงูสวัดติดต่อได้ไหม
โรคงูสวัดสามารถติดต่อทางการสัมผัส เพราะในแผลที่มีตุ่มน้ำใสยังพบเชื้อไวรัสที่แพร่ไปยังผู้อื่นได้
ข้อมูลโดย
นพ. ชยพล ชีถนอม
อายุรศาสตร์
โรงพยาบาลกรุงเทพ