เมื่ออากาศเย็นมาเยือน หลายคนอาจเผลอคิดว่าการป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่เป็นเรื่องปกติในฤดูหนาว แต่คุณรู้หรือไม่ว่าโรคนี้สามารถพัฒนาไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง เช่น ปอดบวม หรือภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดได้ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงอย่างเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคประจำตัว แม้ไข้หวัดใหญ่จะพบได้ทั่วไป แต่การรู้จักป้องกันและรับมืออย่างถูกวิธีอาจช่วยชีวิตคุณหรือคนที่คุณรักได้
ต้นเหตุและการแพร่เชื้อ
โรคไข้หวัดใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส Influenza virus ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ชนิดหลัก ได้แก่ A, B และ C โดยสายพันธุ์ A และ B มักเป็นสาเหตุหลักของการระบาดในมนุษย์ เชื้อไข้หวัดใหญ่สามารถติดต่อผ่านละอองฝอยจากการไอหรือจาม รวมถึงการสัมผัสพื้นผิวที่ปนเปื้อนเชื้อแล้วนำมือสัมผัสใบหน้า ปาก หรือจมูก
อาการของไข้หวัดใหญ่
ลักษณะอาการของโรคไข้หวัดใหญ่มักแสดงออกอย่างรวดเร็วภายใน 1-4 วันหลังรับเชื้อ อาการทั่วไป ได้แก่
- ไข้สูง (38-40 องศาเซลเซียส)
- ปวดเมื่อยตามตัว
- เจ็บคอ
- ไอแห้ง
- น้ำมูกไหล
- อ่อนเพลีย
ในกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคประจำตัว อาการอาจรุนแรงและมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ หรือ ภาวะหัวใจล้มเหลว
การป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่
1. การฉีดวัคซีน
- วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ควรฉีดเป็นประจำทุกปี เนื่องจากเชื้อไวรัสมีการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ตลอดเวลา
- วัคซีนครอบคลุมสายพันธุ์ที่ระบาด เช่น H1N1, H3N2, และสายพันธุ์ B
- แนะนำสำหรับกลุ่มอายุ 50 ปีขึ้นไป เด็กเล็กอายุ 6 เดือนถึง 5 ปี และผู้ที่มีโรคประจำตัว
2. การดูแลสุขอนามัย
- ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่หรือน้ำยาฆ่าเชื้อ
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้าเมื่ออยู่ในสถานที่สาธารณะ
- ใส่หน้ากากอนามัยในสถานที่แออัด
3. เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืช และโปรตีน ช่วยสร้างภูมิต้านทานโรค ควบคู่ไปกับการออกกำลังกายและการพักผ่อนที่เพียงพอ
การรักษาเมื่อป่วย
หากมีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ ควรพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษา โดยแพทย์อาจให้ยาต้านไวรัส เช่น Oseltamivir ภายใน 48 ชั่วโมงแรกหลังแสดงอาการ เพื่อช่วยลดความรุนแรงของโรค นอกจากนี้ควรดูแลตนเองด้วยการ
- ดื่มน้ำมากๆ
- ทานยาแก้ไข้หรือลดอาการไอ
- พักผ่อนอย่างเต็มที่
ข้อควรระวังสำหรับผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง
ในกลุ่มผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ โรคไข้หวัดใหญ่อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายถึงชีวิตได้ เช่น ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด หรือ ปอดบวม จึงควรได้รับการป้องกันและรักษาโดยเร็วที่สุด
ไข้หวัดใหญ่เป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน ดูแลสุขอนามัย และการปฏิบัติตัวที่เหมาะสม หากสงสัยว่าป่วย ควรพบแพทย์ทันที เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น